ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
Παρακολουθώντας την ομιλία του Johann Hari με θέμα “Everything you think you know about addiction is wrong” (μτφ. «Όσα νομίζεις ότι ξέρεις για την εξάρτηση είναι λανθασμένα»), την οποία μπορεί κανείς εύκολα να εντοπίσει με μια αναζήτηση στο youtube, ένιωσα εντυπωσιασμένη.
Όσα είχα στο μυαλό μου, όσα μου έρχονταν κατά καιρούς ως φευγαλέες σκέψεις, αλλά δεν μπορούσα να τα βάλω σε σειρά, ξαφνικά τακτοποιήθηκαν. Εντελώς αναπάντεχα, ένιωσα ότι καταλαβαίνω.
Ώστε αυτό είναι η εξάρτηση, λοιπόν. Η έλλειψη σύνδεσης. Η αποτυχία να δημιουργήσει κανείς πραγματικούς, ουσιαστικούς δεσμούς, τόσο ισχυρούς ώστε να του δίνουν λόγο ύπαρξης. Η αδυναμία του ανθρώπου να σηκώσει το βάρος του εαυτού του. Πόσο απλή και πόσο σπουδαία οπτική γωνία για ένα τόσο μεγάλο ζήτημα…
«Κι εγώ πέρασα δύσκολα, κι εγώ έχω νιώσει μοναξιά, αλλά δεν έπεσα στα ναρκωτικά!» θ’ ακούσεις να λένε. Δεν μπορείς να συγκρίνεις, δεν υφίσταται σύγκριση ανάμεσα σε ανόμοια πράγματα. Διαφορετική η προσωπικότητα του καθενός, διαφορετική η προδιάθεσή του για τις ποικίλες «κακές συνήθειες», διαφορετικό το ατομικό και οικογενειακό του ιστορικό, διαφορετικά όλα. Πώς να τα βάλεις στη ζυγαριά;
Οι περισσότεροι σε κάτι είμαστε εξαρτημένοι. Έχουμε εξαρτήσεις μικρές, φανερές ή κρυφές, κατά κανόνα κοινωνικά αποδεκτές. Κανείς δε θα μας κατηγορήσει για τους καφέδες που πίνουμε, για τις ώρες που περνάμε χαζεύοντας μπροστά σε μία οθόνη, ακόμα και για τα τσιγάρα μας. Τα χωράει η κοινωνία μας όλα αυτά, τα επιτρέπει. Ακόμα κι αν στεκόμαστε όρθιοι με τη βοήθεια αντικαταθλιπτικών ή αγχολυτικών χαπιών, δεν έγινε τίποτα.
Αυτό μας διαφοροποιεί, μη γελιόμαστε. Οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών έχουν περάσει τη γραμμή του «κοινωνικά αποδεκτού». Έχουν χαλάσει τη δημόσια εικόνα τους, έχουν πληγώσει τους δικούς τους ανθρώπους, έχουν ξεφύγει από τα όρια. Έφτασαν σ’ εκείνο το σημείο που το πρόβλημα δεν μπορεί πια να κρυφτεί.
Δεν είναι «κακοί» ή αδύναμοι άνθρωποι. Είναι άνθρωποι που κάποια στιγμή στη ζωή τους, για λόγους που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε, έκαναν μια κακή επιλογή. Μια επιλογή καταστροφική, πάνω απ’ όλα για τους ίδιους και μετά για όλους τους υπόλοιπους.
Υπάρχει γυρισμός. Είναι μια διαδρομή δύσκολη με αρκετούς κλειστούς δρόμους, αλλά υπάρχει. Και δε χρειάζεται να είναι μοναχική. Για την ακρίβεια, είναι πολύ σημαντικό το να μην είναι.
Δεν είναι μόνο «χρήστης» ο άνθρωπος που θα συναντήσεις στο δρόμο. Μπορεί να είναι και ζωγράφος, αθλητής ή φωτογράφος. Μπορεί να είναι ευαίσθητος, κλειστός, συναισθηματικός. Μπορεί να έχει ταλέντο στην πληροφορική ή στις πολεμικές τέχνες. Πολλά μπορεί.
Αρκεί να θες να τα δεις.
Της Ζωής Ναούμ/ Εκπαιδευτικός – Streeter
