Η επανεκπαίδευση της βάδισης γίνεται μόνο κατά τη διάρκεια της βάδισης… Το ‘λεγε και το ξανάλεγε η καθηγήτρια μου στη σχολή. Και που να ‘ξερα ότι αυτό δεν ήταν μόνο μάθημα σχολής. Ήταν μάθημα ζωης… Και έτσι αποφασίζω να μπω μέσα σε ένα κόσμο που χωλαίνει ή που έτσι νόμιζα τουλάχιστον… Και εκεί που έχω επιστρατεύσει τεχνικές γνώσεις,  εμπειρίες και φαντασία βρίσκομαι αντιμέτωπη με έναν άλλο κόσμο…

Που είναι η γκρίνια και η μιζέρια που έπρεπε δω σε ανθρώπους που πάλεψαν με τέρατα κυριολεκτικά και μεταφορικά και έχασαν όλη τους τη ζωη από τη μια στιγμή στην άλλη;  Τι εννοείς είναι ευτιχισμένοι με ένα χαλασμένο παιχνίδι και με χρησιμοποιημένα ρούχα και παπούτσια; Και εντάξει τα παιδιά είναι πιο αθώα δε καταλαβαίνουν… Πως γίνεται μια έγκυος να μου ζητάει ένα καφεδάκι με 4 κουταλιές σκέτο καφέ – σκέτο καφέ! Και όταν της δείχνω την κοιλιά της με μια απίστευτη χαρά να μου δείχνει πως εκει μέσα έχει δυο μωρά;  Δυο κουταλιές για το καθένα και να ταρακούνημα για τους υπόλοιπους που όσο γλυκά και εαν τους τα φέρει η ζωη πάλι παράπονο θα έχουν.

Άστεγοι, με α στερητικό. Στερούνται στέγης, αυτό μόνο. Λογικό να δίνεις  χρήματα και φαγητό από το περισσευμά σου ή όχι. Με τα χαμόγελα και  τις λέξεις τι έγινε; Αυτές δεν μας περισσεύουν; Δίνουμε φαγητό. Καμιά  έκπληξη. Ρούχα. Ίδια αντίδραση. Και  έρχεται η ερώτηση. Τι μουσική ακούς; Kαι  ξαφνικά μετατρέπεται στο πιο ακριβό ρούχο και σε γκουρμέ  πιάτο σε εστιατόριο πολυτελείας, τα μάτια γουρλώνουν και υπάρχει ένα βλέμμα έκπληξης και  απορίας  ταυτόχρονα  – πόσα χρόνια έχουν να μου κάνουν αυτή  την ερώτηση;  Χρό-νια… Μια απλή και  συνηθισμένη ερώτηση!  Ένας  νερωμένος πικρός καφές και λίγα χρησιμοποιημένα ρούχα μπορούν να φέρουν την ευτυχία και κάποια λόγια ανθρωπιάς την αξιοπρέπεια χωρίς α στερητικό αυτή την φορά…

Εσείς πόσες τέτοιες ευτυχίες συναντάτε κάθε μέρα που τις θεωρείτε περιττές; Από την άλλη μεριά Άνθρωποι άγνωστοι μεταξύ τους με κοινό όνειρο τη δημιουργία ενός καλύτερου μονιασμένου κόσμου χωρίς διακρίσεις ενώνουν δυνάμεις και  αδυναμίες και προσφέρουν… Προσφέρουν υπηρεσίες, χαμόγελο, Αγάπη, μια ζεστή αγκαλιά που μέσα της  χωράνε ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί.

Και έρχεται η στιγμή που γυρίζω σπίτι και συνηδειτοποιώ  πως όλοι αυτοί οι Άνθρωποι έγιναν τα δικά  μου βοηθήματα, οι ρόλοι αντιστράφηκαν και η ελπίδα να βαδίσουμε ίσια σε έναν στραβό  γυαλό  ξαναγεννιέται… Step by Step.

Της Σουσάννας Μουστακίδου – Φυσικοθεραπεύτρια

Άργησα να γράψω, αλλά έτσι κάνω πάντα. Έχω μια ιδέα, την καταχωνιάζω στην άκρη του μυαλού μου, αποστασιοποιούμαι, την ξεθάβω, να σιγουρευτώ ότι ζει, την ξαναφήνω στην ησυχία της να ωριμάσει…

Έτσι συνέβη και με το street.

Όμορφη ιδέα… Γιατί όχι… Ίσως πάλι όχι… Μα τι μπορώ να προσφέρω, εδώ δε μπορώ καλά καλά να βοηθήσω εμένα… Ας  το δοκιμάσω!

Διαφορετική Αθήνα, διαφορετικοί άνθρωποι, διαφορετική ματιά. Τα είχα ξαναδεί όλα αυτά. Και τους δρόμους, που είχα χαθεί πολλές φορές να τους μάθω, και τους ανθρώπους πάνω τους, που δεν ήθελα να τους μάθω. ¨Όχι από αδιαφορία, από φόβο. Φόβος για μια άγνωστη πλευρά του κόσμου μας, που κανείς δεν εξηγεί, κανείς δε συζητάει, κανείς δεν αγγίζει…

Κούτες, στοίβες  από πράγματα που μυρίζουν άσχημα, ναρκωτικά, αρρώστιες, πορνεία και κυρίως πρόσωπα που μου φαίνονταν όλα ίδια καθώς τα προσπερνούσα.

Γεμάτη αμφιβολίες και λίγο άγχος, έφτασα στο σημείο συνάντησης  με την υπόλοιπη ομάδα, που ελάχιστα ήξερα. Περίμενα να τους βρω να κουβαλούν πράγματα, που θα μοιράζαμε στους αστέγους, αντί για αυτό, συνάντησα ανθρώπους που κουβαλούσαν τα χαμόγελά τους και ένα κομμάτι της  ουσίας τους, πρόθυμοι να το μοιράσουν, όπως συνειδητοποίησα εκ των υστέρων, χωρίς καμία επίγνωση της γενναιοδωρίας  και της γενναιότητάς τους.

Δεν ρώτησα τίποτα εκείνο το βράδυ για το streetwork. Απλώς περπατούσα μαζί τους και τους παρατηρούσα, προσπαθώντας να βρω το δικό μου ρόλο στην ομάδα.  Φανταζόμουν ότι θα κάναμε τους υπερήρωες, ότι θα σώζαμε μαγικά  αυτούς τους ανθρώπους. Το μόνο όμως που κάναμε, ήταν να τους μιλάμε… μπερδεύτηκα! Δεν έχουν τίποτε απολύτως και εμείς το μόνο που κάνουμε, είναι να τους μιλάμε. Τι σόι βοήθεια είναι αυτή; Γνωρίζω την αξία της ψυχοθεραπείας, αλλά δεν έμοιαζε να είναι άμεση ανάγκη τους και αυτό που κάναμε δε θύμιζε σε τίποτα θεραπεία.

Τότε ο Τάσος πρότεινε να πάω μαζί του στην προσέγγιση μιας άστεγης γυναίκας, ως παρατηρητής.  Αυτό που άκουσα ήταν μια ανάλαφρη συζήτηση μεταξύ δυο παλιών γνωστών. Ακούγοντάς τους, συνειδητοποίησα ότι αυτό που κάνουμε, δεν είναι απλώς να τους μιλάμε, αλλά να τους ακούμε επίσης. Τους προσφέραμε κάτι, που όλοι μας χρειαζόμαστε κάποιες φορές, έναν άνθρωπο να σπάσει τη σιωπή της μοναξιάς, έστω και λίγο. Να νοιαστεί, να ενδιαφερθεί και να μας ακούσει, ακόμη και αν δε μπορεί να λύσει τα προβλήματά μας. Να μοιραστούμε!

Γύρισα σπίτι κουρασμένη, μια γλυκιά κούραση που σε βυθίζει σε λήθαργο. Η τελευταία μου σκέψη ήταν ότι  το να μπορώ να μοιράζομαι, είναι αρκετό προς το παρόν και για μένα και για τους άλλους.

Της Τατιάνας Μπαγιάι – Ψυχολόγος/ Eιδική Παιδαγωγός

Από την στιγμή που γεννιέται ένας άνθρωπος, μέχρι και τη στιγμή που πεθαίνει, βρίσκεται , χωρίς να το επιλέγει, ενταγμένος σε ένα κοινωνικό πλαίσιο. Υποχρεωμένος να μάθει να ζει και να συμπεριφέρεται σύμφωνα με αυτά που επιτάσσει και ορίζει η κοινωνία στην οποία έτυχε να ανήκει. Έτσι, ανα τον κόσμο συναντάμε ανθρώπους όλων των ειδών, με διαφορετικές απόψεις και διαφορετικό χαρακτήρα.

Κάθε άνθρωπος, λοιπόν, είναι αποτέλεσμα της κοινωνίας, μέσα στην οποία εκκολάφθηκε και ζεις. Έτσι, αρκετές φορές όταν άνθρωποι από διαφορετικές κοινωνίες έρχονται σε επαφή, παρατηρούμε ποικίλα φαινόμενα. Συχνά υπάρχει ανταλλαγή ιδεών και συμπεριφορών, εξέλιξη και κατανόηση ως προς τα καινούργια δεδομένα. Συχνά όμως υπάρχει και η σύγκρουση. Απέχθεια, φόβος ή και μίσος. Μίσος προς το διαφορετικό. Φόβος αλλοίωσης της ομοιόστασής μας. Απέχθεια παράλογη, προς το άγνωστο. Οποιοσδήποτε, λοιπόν, αποκλίνει από τοπ πλαίσιο που έχουμε μάθει, πρεπει να απομονώνεται για να νιώθουμε ασφαλείς…

Ζούμε σε έναν κόσμο, ο οποίος πάσχει. Πάσχει από τον πόνο και την δυστυχία των ανθρώπων. Ζούμε σε μία κοινωνία, που αντί να πασχίζει, να μας ευαισθητοποιήσει ολοένα και περισσότερο, μας σκληραγωγεί καθημερινά, καθιστώντας μας απαθείς σε εικόνες και καταστάσεις, που δεν θα έπρεπε.

Περπατάμε σε δρόμους γεμάτους από κορμιά σωριασμένα σε βρώμικες γωνίες, ψυχές στιβαγμένες κοντά σε κάδους σκουπιδιών και σε χάρτινες κούτες από μαγαζιά. Και τι κάνουμε γι’ αυτό; Συνεχίζουμε να περπατάμε. Βιαζόμαστε. Γιατί είμαστε πολυάσχολοι. Γιατί οι ρυθμοί της καθημερηνότητάς μας, δεν μας επιτρέπουν, να κάνουμε λίγο χώρο στη ζωή μας γι’ αυτά τα άθλια κουφάρια… Μάλιστα αποστρέφουμε το βλέμμα μας ταχύτατα. Απαιτούμε από την κοινωνία να κάνει το ίδιο. Να τους κρύψει. Να μην τους βλέπουμε. Γιατί αν δεν τους βλέπουμε, τότε παύουν να υπάρχουν και το πρόβλημα λύνεται… Ζούμε , λοιπόν, σε έναν κόσμο που νοσεί. Που νοσεί βαριά και η ασθένειά του ονομάζεται “αδιαφορία”. Και όπως έχει ειπωθεί “η αδιαφορία είναι η σοβαρότερα ασθένεια του 21ου αιώνα.”

Στόχος μας ήταν να βρούμε την θεραπεία. Να βρούμε το φάρμακο, που θα γιατρέψει την κοινωνία των ανθρώπων από αυτή την επιδημία. Και το βρήκαμε. Και το φάρμακο αυτό ονομάζεται “αλληλεγγύη” και είναι το πολυτιμότερο φάρμακο, καθώς για να το αποκτήσεις πρέπει να χαρίσεις τον ίδιο σου τον εαυτό και το ενδιαφέρον σου, σε κάθε πλάσμα αυτού του πλανήτη, που πονάει, φοβάται και χρειάζεται τη βοήθειά σου. Το πρώτο βήμα της θεραπείας, λοιπόν, είναι να γιατρέψουμε τον εαυτό μας. Και ρωτάω. Εσύ; Είσαι έτοιμος να γιατρευτείς;

Της Μ. Λουΐζα Πολιτάκη – Ειδική Παιδαγωγός

Αθήνα 2016

Μεγαλούπολη γεμάτη φώτα, περιποιημένο κόσμο, χαρούμενες παρέες, μαγαζιά, μπαράκια, ταβερνάκια στους πολυσύχναστους δρόμους του κέντρου της Αθήνας επικρατεί μια φρενίτιδα από τον κόσμο που θέλει να διασκεδάσει, να ψωνίσει και να κάνει το περίπατο του…

Υπάρχουν όμως και κάποιες γωνίες που δεν είναι τόσο φωτισμένες δεν είναι τόσο πολυσύχναστες γωνιές σκοτεινές και απόμερες μπορεί να’ ναι σε απόσταση μισό μέτρο από το κόσμο που θα κάνει το περίπατο του και όμως τόσο μακριά από ένα χέρι βοηθείας. Αυτές οι γωνιές είναι ότι έχει απομείνει σε μερικούς ανθρώπους που κάποτε δε φανταζόντουσαν καν ότι θα βρίσκονταν σε αυτή τη θέση είναι το σπίτι τους η τραπεζαρία τους και το κρεβάτι τους μαζί ένα κομμάτι χαρτόνι μια κουβέρτα δίπλα τους ελάχιστα υπάρχοντα μια αλλαξιά ρούχα, ένα μπουκαλάκι νερό και στην καλύτερη περίπτωση λίγο φαγητό είναι συνάνθρωποι μας με τη διαφορά ότι ζουν σε μια άλλη κοινωνία, αυτή του δρόμου της νύχτας, που πρέπει να μένουν ξάγρυπνοι για το πιο απλό την επιβίωση τους. Δε μένουν έξω ούτε για να κάνουν περίπατο και να ξεχαστούν, ούτε για να διασκεδάσουν μένουν έξω γιατί δεν έχουν που αλλού να μείνουν με ζέστη, με κρύο, με βροχές, παγωνιά, θόρυβο και το φόβο για την ίδια τους τη ζωή. Δε θα ζητήσουν σχεδόν ποτέ τίποτα. Ένα βλέμμα τους όμως ζητάει τουλάχιστον την κατανόηση που δύσκολα έχουν.

Επιλογή τους ή όχι να βρεθούν σε αυτή τη θέση, είναι αναγκασμένοι να επιβιώσουν έξω στο δρόμο. Και η προσφορά και βοήθεια από φορείς και υπηρεσίες γίνεται με μεγάλη δυσκολία. Ελπίδα για ένα κράτος πρόνοιας σε μια Αθήνα του 2016 που προσπαθεί για τα αυτονόητα.

Μια ομάδα με λίγα άτομα. Ένα street working λίγες μέρες το μήνα με τόσο μεγάλη προσφορά και αλληλεγγύη. Ένα πιάτο φαγητό. ένα μπουκαλάκι νερό, ένα ρούχο, μια συζήτηση και συμβουλευτική για το που μπορούν να βοηθηθούν αυτοί οι άνθρωποι, ακόμα και για τις βασικές ανάγκες του. Ένα μπάνιο, έναν χώρο για να κοιμηθούν σε κρεβάτι έστω και για ένα βράδυ, θέματα γραφειοκρατίας και προνοιακές συμβουλές, από το πιο απλό μέχρι το πιο πολύπλοκο για αυτά τα άτομα χωρίς κανένα αντάλλαγμα, καμία διάκριση και καμία υποχρέωση. Μεγάλη ηθική ικανοποίηση μας ένα χαμόγελο τους και η επιθυμία τους να μας ξαναδούν στο επόμενο street working…

Της Μαριάννας Κωτσοπούλου – Κοινωνική Λειτουργός/ Street Worker

Σε ένα μάθημα έπρεπε να κάνω καμπάνιες (διαφημιστικές) ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που το όνομά του το άκουγα πρώτη φορά. Η πρώτη θα ήταν χωρίς να γνωρίσω τον οργανισμό αυτό, ενώ στην συνέχεια αφού ερχόμουν σε επαφή με κάποια άτομα από τον χώρο (και αφού λάμβανα μέρος σε μια από τις δράσεις που έκαναν) θα έπρεπε να κάνω μια δεύτερη καμπάνια, διαφορετική από την πρώτη.

Μπλέξιμο.

Σε αυτό το μπλέξιμο λοιπόν, πήρα μια μυρωδιά από την σκληρότητα του κόσμου. Αυτό που μέχρι χθες προσπερνούσα και δεν γύριζα καν να το κοιτάξω, να το αναγνωρίσω ως πρόβλημα, τώρα μου τριβέλιζε το μυαλό χωρίς να το βλέπω μπροστά μου, απλά και μόνο στην θύμησή του. Φυσικά, ήταν πολύ εύκολο μετά από μια τέτοια εμπειρία με εκείνη την ομάδα που έβγαινε στον δρόμο και βοηθούσε πραγματικά, να κάνω διαφορετική καμπάνια από την πρώτη. Τώρα ήταν όλα τόσο ξεκάθαρα. Τα έβλεπα όλα από την σωστή ματιά. Όταν λίγο αργότερα ο κ. Τάσος μας πρότεινε να ξεκινήσουμε κάτι μαζί, ώστε να πάμε παραπέρα αυτήν την κοινωνική προσφορά, σχεδόν όλοι (οι φοιτητές που έκαναν την συγκεκριμένη εργασία) αμέσως ανταποκριθήκαμε. Και κάπως έτσι ξεκίνησε μια μεγάλη ιδέα κοινωνικής προσφοράς. Πολλοί ίσως τη θεωρούν μεγαλεπήβολη, εγώ τη θεωρώ αναγκαία.

Κι έτσι εκείνο το μπλέξιμο, έγινε ξαφνικά το πιο εποικοδομητικό μπλέξιμο της φοιτητικής μου ζωής. Γνώρισα μια πλευρά της ζωής που δεν την βλέπεις εύκολα. Γιατί αρνείσαι να την δεις. Γιατί δεν θέλεις και γιατί έχεις μεγαλώσει μέσα σε μια πραγματικότητα που βρίσκεται στην αντίπερα όχθη. Στην άλλη πλευρά. Εκεί όπου ναι, υπάρχουν προβλήματα, σοβαρά πολλές φορές, αλλά που σε κρατούν ατομιστή, σε μια κοινωνία γεμάτη από ατομιστές. Μην περιμένεις. Αν πιστεύεις ότι κανείς δεν θα κάνει τίποτα, όπως κι εγώ πριν το πρώτο μου street walk, τότε όλοι θα πιστεύουν το ίδιο. Πρέπει εσύ, να αποδείξεις πρώτα στον εαυτό σου και μετά στους γύρω σου πως υπάρχει η άλλη πραγματικότητα. Και πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Γιατί όλοι είμαστε υπεύθυνοι, όλοι είμαστε ικανοί και όλοι μπορούμε, ο καθένας στο δικό του μέτρο, με τον δικό του τρόπο. Γιατί είμαστε άνθρωποι. Και μαζί, στεκόμαστε δίπλα στους ανθρώπους. Στεκόμαστε για τους ανθρώπους.

Together, we stand for people.

Του Πάνου Σκαρπέλου